Najlepszy moment na dziecko?
Na kiedy najlepiej zaplanować macierzyństwo? Pewnie nie raz zadawałaś sobie to pytanie, a odpowiedź na nie nie przychodziła łatwo. Czy „właściwy moment” na dziecko można zaplanować? To kwestia bardzo indywidualna a okoliczności i priorytetów tyle, ile kobiet. Z biologicznego punktu widzenia nie należy zwlekać z decyzją. To wiemy na pewno. Jednak dla współczesnej, świadomej siebie i obowiązków związanych z macierzyństwem kobiety wiele innych czynników ma znaczenie. Jak więc rzetelnie podjąć to wyzwanie, uwzględniając wszystkie „za” i „przeciw” i zdecydować się na dziecko w najlepszym ku temu czasie.
Zegar płodności
Jednym z podstawowych czynników warunkujących płodność kobiety jest jej wiek. O ile mężczyźni, na podjęcie decyzji o zostaniu tatą, mają więcej czasu, to w przypadku kobiet zegar biologiczny tyka… szybciej. Natura jest też zdecydowanie mniej hojna. W czasie całego życia kobiety dojrzewa średnio zaledwie 400-500 komórek jajowych. Przeciętny mężczyzna produkuje do 525 mld plemników. Co więcej w ciągu jednego cyklu miesięcznego zdrowa kobieta uwalnia tylko 1 komórkę jajową. O liczbie komórek jajowych, ich jakości, a także prawidłowym rozwoju zarodka tuż po zapłodnieniu, decyduje przede wszystkim wiek kobiety. Specjaliści przekonują, że to właśnie wiek jest wciąż głównym czynnikiem, który kobiety powinny brać pod uwagę planując dziecko. Czytaj również: Najlepszy wiek na ciążę.
"Dla każdej kobiety realna granica możliwości starania się o dziecko jest inna, zależna od jej organizmu czy trybu życia. Nie ma jednak możliwości przesunięcia jej w czasie. Dlatego też wiek kobiety jest jednym z decydujących czynników wpływających na jej płodność" – potwierdza dr n.med. Dariusz Mercik, ginekolog z Kliniki Leczenia Niepłodności i Diagnostyki Prenatalnej Gyncentrum.
Mama przed 30. rokiem życia
Okres pomiędzy 20 a 25 rokiem życia to najbardziej płodny czas w życiu kobiety. W tym przedziale wiekowym szanse na ciążę bez komplikacji i urodzenie zdrowego dziecka są największe. Młode mamy, co do zasady, są zdrowe, silne, pełne energii i znacznie rzadziej cierpią na różnego rodzaju choroby mogące mieć negatywny wpływ na przebieg ciąży i porodu. Co więcej ich organizm łatwiej i szybciej się regeneruje. Ryzyko poronienia również jest niewielkie i wynosi około 9,5-10 %. Jednak statystycznie coraz mniej kobiet decyduje się na posiadanie dziecka w tak młodym wieku. Zaangażowanie w edukację własną, rozwój kariery zawodowej i dążenie do stabilizacji materialnej, to tylko kilka z powodów, dla których dwudziestoletnie kobiety rzadziej niż jeszcze 10 lat temu decydują się na dziecko. Wraz z wiekiem potencjał rozrodczy kobiety maleje, zwłaszcza, po 35. roku życia. I mimo że współczesne 40-latki czują się młodo, zdrowo natura jest w tej kwestii jest nieubłagana! Szanse na zajście w ciążę 40-letniej kobiety wynoszą zaledwie kilka procent.
Czytaj również Jak poprawić płodność po 30. roku życia
Dlaczego wiek jest ważny?
Wraz z wiekiem kobiety maleje liczba pęcherzyków jajnikowych, które posiada. Dlatego „metryka” jest tak istotna w planowaniu macierzyństwa. Każda kobieta rodzi się z określoną liczbą pierwotnych komórek jajowych – jest ich wówczas ok. 1-2 mln. W wieku 20-24 lat liczba komórek jajowych wynosi już mniej niż połowę tej pierwotnej liczby - ok. 400 tysięcy i w dalszym ciągu sukcesywnie spada, by w okresie menopauzy pozostało ich zaledwie kilkaset.
Granica płodności z 30 roku życia przesuwa się powoli w kierunku 26-27 roku życia. Jest to granica, od której coraz powszechniej zaczynają się problemy z płodnością. Obserwujemy zjawisko wczesnego wygaszania czynności jajników u młodszych kobiet niż kiedyś. Ma na to wpływ stan zdrowia, a także czynniki środowiskowe, stres, używki, otyłość. Dlatego rośnie potrzeba wczesnej diagnostyki u kobiet, które planują potomstwo. Szansę na ocenę własnej płodności daje badanie krwi określające poziom tzw. rezerwy jajnikowej – mówi ekspert.
Testy płodności
Dlatego tak istotne jest, by każda kobieta planująca w przyszłości macierzyństwo, wykonała profilaktycznie badanie określające jej zdolności rozrodcze. Niewiele kobiet orientuje się, że jest to możliwe w prostym badaniu z krwi, określającym stężenie hormonu anty-müllerowskiego, czyli badanie AMH. Jego wynik określa poziom rezerwy jajnikowej, czyli liczbę pęcherzyków zdolnych do zapłodnienia. Wynik badania może zasygnalizować m.in.: problem przedwczesnego wygasania czynności jajników, oraz pozwala ocenić, kiedy kobieta wejdzie w okres menopauzy. Dzięki temu kobieta ma szansę odpowiednio wcześnie i świadomie zaplanować starania o potomstwo, a w razie problemów wdrożyć terapię niepłodności lub rozważyć alternatywne metody wspomagania rozrodu np. in vitro. Z tego powodu badanie AMH powinna wykonać każda kobieta planująca macierzyństwo. Badanie wykonuje się z krwi, w dowolnym dniu cyklu, nawet w trakcie przyjmowania tabletek antykoncepcyjnych.
Wsparcie płodności
Planując ciążę, niezależnie w jakim wieku, można w naturalny sposób wspomóc swoją płodność. Dzięki temu przyszła mama nie tylko będzie mogła szybciej zajść w ciążę, ale także lepiej się czuć w jej trakcie i szybciej wrócić do formy po porodzie. Przygotowania do ciąży warto rozpocząć minimum trzy miesiące wcześniej, aby organizm miał czas na pozbycie się szkodliwych substancji, uzupełnił niedobory witamin i składników mineralnych, które będą niezbędne dla rozwoju dziecka. Przyszła mama szczególnie powinna przyjrzeć się swojej diecie i wykluczyć z niej produkty z dużą zawartością cukru, soli i tłuszczów, ale także produkty przetworzone. Niewskazane jest także picie kawy, słodzonych napojów gazowanych i energetycznych, alkoholu. Dieta powinna obfitować w dużą ilość warzyw i owoców, chudego mięsa, ryb, rośliny strączkowych, tłustego nabiału oraz olei roślinnych. Aby mieć pewność, że organizm otrzymuje wszystkie niezbędne witaminy i minerały w okresie poprzedzającym zajście w ciążę, możesz wspomóc się suplementami diety.
SUPLEMENTY PŁODNOŚCI
Naturalna suplementacja uzupełni niedobory witamin, mikro i makroelementów, ułatwi oczyszczenie organizmu z toksyn i wolnych rodników (obniży poziom stresu oksydacyjnego), wyreguluje poziom hormonów. Wpłynie również na regularność owulacji, pobudzi pracę jajników i poprawi jakość komórek jajowych. Na co najmniej 3 miesiące przed planowaniem ciąży, przyszła mama powinna codziennie zażywać 0,4 mg kwasu foliowego. Zapobiega on bowiem poważnym wadom cewy nerwowej płodu. Kompleksowy zestaw suplementów diety, których składniki wzajemnie się uzupełniają i przygotowują organizm przyszłej mamy do ciąży powinien być stałym elementem menu, poniważ jednak kwas foliowy to nie wszystko. Jest on jedynie jednym z wielu składników, które wspierają płodność. Wśród nich znajdują się jeszcze: kwasy omega-3, witamina D, witamina E, witamina C, witaminy z grupy B, a także składniki mineralne jak żelazo, cynk, czy selen. Czytaj więcej: Jakie witaminy mają wpływ na płodność.
Planowanie ciąży wymaga odpowiednich przygotowań pod wieloma względami i trudno o jednoznaczną odpowiedź, kiedy jest ten najlepszy moment. To kwestia indywidualna. Warto jednak podejść do tego tematu świadomie. Jeżeli odkładasz rolę mamy na później, zainwestuj w swoją przyszłość i wykonaj badanie AMH – będzie to pierwszy krok w odpowiedzialnym planowaniu Twojego macierzyństwa.
Sprawdź porady naszych ekspertów dotyczących płodności: Płodność kobiety - poradnik online