In vitro - kiedy inne metody zawodzą

W Polsce problem niepłodności dotyka około 1,5 miliona par rocznie. Dla wielu z nich jedyną szansą na posiadanie własnego potomstwa jest in vitro. Najprościej rzecz ujmując zapłodnienie in vitro polega na połączeniu komórki jajowej i plemnika w warunkach laboratoryjnych, poza układem rozrodczym kobiety.

Wskazania do in vitro

Jeśli w ciągu roku, mimo regularnego współżycia bez zabezpieczeń, kobieta nie zajdzie w ciążę, można mówić o niepłodności. Konieczne staje się wtedy ustalenie przyczyny problemu. Jeśli uda się zdiagnozować przyczynę niepowodzeń i jest ona odwracalna, wdraża się odpowiednie leczenie farmakologiczne i/lub chirurgiczne. Zdarza się jednak, że mimo leczenia, kobieta nadal nie zachodzi w ciążę. Bywa też tak, że standardowe leczenie nie może być zastosowane lub nie przynosi efektów. Wówczas, jedynym rozwiązaniem, dającym szansę na posiadanie własnego potomstwa, są metody wspomaganego rozrodu, w tym zapłodnienie in vitro.

Wskazania do przeprowadzenia procedury zapłodnienia in vitro:

Uszkodzenie lub brak jajowodów
Upośledzona funkcja jajników przy zachowanej drożności (np. zespół policystycznych jajników)
Zaawansowana endometrioza
Zaburzenia hormonalne
Uszkodzenie lub brak jąder
Brak lub nieprawidłowa liczba plemników
Obniżona jakość plemników (mała ruchliwość plemników, nieprawidłowa budowa plemników)
Nieudane próby inseminacji domacicznej (maksymalnie 6 prób do 35. roku życia, a powyżej 35. roku życia maksymalnie 4 próby)
Niepłodność idiopatyczna (o niewyjaśnionym pochodzeniu)

W określonych przypadkach, zapłodnienie in vitro stosuje się także u płodnych par:

Jeden z partnerów jest nosicielem HIV lub HCV
Obciążenie chorobami genetycznymi
Terapia przeciwnowotworowa

JAK PRZEBIEGA PROCEDURA IN VITRO?

ETAP I – STYMULACJA HORMONALNA

Stymulacja hormonalna ma na celu pobudzenie jajników do wytworzenia większej liczby pęcherzyków jajnikowych, zawierających komórki jajowe. Podczas prawidłowego cyklu miesiączkowego powstaje jedna komórka jajowa, natomiast w wyniku stymulacji hormonalnej uzyskuje się 5-10 komórek jajowych. Stymulacja odbywa się w oparciu o ustalony przez lekarza tzw. protokół stymulacji. Podczas stymulacji pacjentka pozostaje pod stałą kontrolą lekarza, który monitoruje rozwój pęcherzyków jajnikowych i kontroluje poziom hormonów.

ETAP II – POBRANIE KOMÓREK JAJOWYCH I NASIENIA

W momencie, gdy pęcherzyki jajnikowe osiągną odpowiednią wielkość, wykonuje się punkcję jajników w celu pobrania komórek jajowych. Lekarz za pomocą igły nakłuwa jajnik i pobiera płyn z wnętrza pęcherzyków Graafa wraz z komórkami jajowymi. Cała procedura wykonywana jest pod kontrolą USG, w znieczuleniu ogólnym krótkotrwałym. Tego samego dnia, partner oddaje nasienie.

ETAP III – ZAPŁODNIENIE IN VITRO

Bezpośrednio po pobraniu płyn pęcherzykowy oraz nasienie trafia do laboratorium, gdzie zostają przygotowane do zapłodnienia. Następnie, w zależności od metody, embriolog łączy na szkiełku komórkę jajową z plemnikiem.

ETAP IV – TRANSFER ZARODKÓW

Najczęściej w piątą dobę po punkcji odbywa się transfer zarodków. Zarodki umieszcza są w jamie macicy za pomocą cewnika. Zwykle, podczas jednego transferu, podaje się dwa zarodki. Pozostałe embriony poddawane są krioprezerwacji (zamrożeniu) i mogą być wykorzystane w przypadku niepowodzenia procedury in vitro lub gdy para zdecyduje się na kolejne dziecko.

SUPLEMENTACJA PRZED IN VITRO

Trzy miesiące przed rozpoczęciem cyklu przygotowawczego do procedury zapłodnienia in vitro warto rozpocząć suplementację, która zwiększy szansę na zapłodnienie, implantację zarodka oraz utrzymanie ciąży. Do tej pory, składniki wspierające płodność dostępne były pojedynczo w różnych produktach. Na rynku dostępne są już dedykowane przyszłym mamom zestawy suplementów zawierające wszystkie potrzebne przyszłej mamie składniki (np. zestaw Fertinea - przygotowanie do in vitro). Należy jednak pamiętać, żeby przyjmować suplementy w porozumieniu z lekarzem, bowiem niektóre z nich nie powinny być stosowane w trakcie leczenia i przygotowania do procedury in vitro. Mogą one wchodzić w niepożądane reakcje z przyjmowanymi lekami i wpływać na skuteczność terapii.

KOSZT PROCEDURY IN VITRO

Pary decydujące się na zapłodnienie in vitro muszą liczyć się z niemałym wydatkiem, bowiem muszą sfinansować zarówno badania, jaki i leczenie z własnych środków. Pewnego rodzaju wsparciem są programy samorządowe, które oferują jednorazowe dofinansowanie. By skorzystać z pomocy samorządów pary starające się o dofinansowanie muszą spełnić konkretne warunki. W zależności od kliniki, koszt in vitro w Polsce oscyluje w granicach 7-8 tysięcy złotych. Największy koszt procedury stanowi punkcja jajników, zapłodnienie komórek jajowych oraz transfer zarodków. Do tego należy doliczyć koszty dodatkowe związane z badaniami diagnostycznymi kobiety i mężczyzny przed zabiegiem, lekami oraz wizytami kontrolnymi, co daje nam już kwotę kilkunastu tysięcy złotych. Kliniki leczenia niepłodności często oferują, atrakcyjne cenowo, pakiety. Przykładowo Klinika Gyncentrum oferuje Program 2+1, który polega na opłaceniu z góry dwóch cykli in vitro. Jeśli żaden z nich nie zaowocuje ciążą, pacjentka otrzymuje dodatkowy – trzeci cykl w prezencie. Zupełnie za darmo. Jeśli natomiast pierwsza procedura IVF – IMSI odniesie sukces, klinika zwraca koszt niewykorzystanego zabiegu. Wybierając klinikę, warto więc zapoznać się z cennikiem kilku miejsc i wybrać ofertę najlepiej odpowiadającą naszym potrzebom.

Czytaj również: Co wpływa na sukces in vitro oraz Jak przygotować się do in vitro